Το αριστουργηματικό κτίριο με το παγκόσμιο ρεκόρ στέγης
Επειδή στη Lagogenis εκτιμούμε την αξία και την ουσία της ιστορίας, δράττουμε την ευκαιρία -που ίσως βρείτε ενδιαφέρουσα- και σας παραθέτουμε το χρονικό του Ωδείου του Ηρώδου του Αττικού με τη στέγη που για αιώνες έμενε άλυτο μυστήριο!
Σύμφωνα με τον Μανόλη Κορρέ – τον πρώτο Έλληνα που απέσπασε το διεθνές βραβείο Feltrinelli* για την πολυδιάστατη και σημαντική δραστηριότητά του σε εργασίες συντήρησης αρχαιολογικών χώρων, μεταξύ των οποίων και της Ακρόπολης-, το Ηρώδειο κατείχε για 17 αιώνες παγκόσμιο ρεκόρ για τη μεγαλύτερη στέγη χωρίς ενδιάμεσα στηρίγματα.
«Πολλοί επιστήμονες θεωρούν ότι είναι αδύνατον με την τεχνολογία του αρχαίου κόσμου να στεγαζόταν πλήρως και χωρίς ενδιάμεσα στηρίγματα το Ηρώδειο και ισχυρίζονται ότι, όπως και σε άλλα ρωμαϊκά θέατρα, θα υπήρχε στέγη πάνω από τη σκηνή και περιμετρικό στέγαστρο για το ανώτατο μέρος του κοίλου. Όμως, η νέα έρευνα δείχνει ότι το Ηρώδειο είχε πλήρη και ενιαία στέγαση», ανέφερε σε παλαιότερη συνέντευξή του στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων ο κ. Κορρές.
«Η Στέγη του Ηρωδείου δεν ήταν συνηθισμένη, αλλά έγινε δυνατή επειδή οι Ρωμαίοι μεταφέρανε τις καταπληκτικές ανακαλύψεις τους για τη γεφυροποιία. Η Στέγη του Ηρωδείου αποτελεί παγκόσμιο ρεκόρ – δεν ξανάγινε στέγη με τόσο μεγάλο άνοιγμα παγκοσμίως», τόνισε ο καθηγητής Αρχιτεκτονικής του ΕΜΠ, που έλυσε το γρίφο της κατασκευής της, το οποίο απασχολούσε από το 1858 την επιστημονική κοινότητα.
«Το «κλειδί» για την επίλυση του αινίγματος είναι ότι η Στέγη του Ηρωδείου δεν έγινε με την τεχνική σχεδιασμών στεγών, αλλά με τις μεθόδους σχεδιασμού γεφυρών. Με αυτή μου την ιδέα και με τις γνώσεις γύρω από τις ρωμαϊκές γέφυρες δόθηκε η εξήγηση για τη στέγαση του Ηρωδείου», επεσήμανε ο κ. Κορρές.
Η διαδρομή του μνημείου στην ιστορία
- Κατασκευάστηκε κατά τη διάρκεια του 2ου αι. μ.Χ., με χρήματα που προσέφερε ο Τιβέριος Κλαύδιος Αττικός Ηρώδης, γνωστός γόνος μεγάλης αθηναϊκής οικογένειας και ευεργέτης, σε ανάμνηση της συζύγου του Ρήγιλλας, που πέθανε το 160 μ.Χ..
- Η ακριβής χρονολογία της κατασκευής του παραμένει άγνωστη, αλλά είναι σίγουρο ότι αυτό συνέβη ανάμεσα στην χρονολογία θανάτου της Ρήγιλλας και το 174 μ.Χ., χρονολογία της επίσκεψης στην Αθήνα του περιηγητή Παυσανία, ο οποίος αναφέρεται στο μνημείο με ιδιαίτερο θαυμασμό.
- Eίχε συνολική χωρητικότητα 5.000 ατόμων.
- Η κατασκευή του μνημείου ήταν ιδιαίτερα δαπανηρή, γεγονός που επισημαίνεται και από αρχαίες μαρτυρίες, που κάνουν λόγο κυρίως για το ξύλο κέδρου που είχε χρησιμοποιηθεί για τη στέγη.
- Η στέγαση του κοίλου του ωδείου, με ακτίνα μήκους 38 μ., φαίνεται ότι δεν έφερε εσωτερικά στηρίγματα και αυτή η διαμόρφωση παραμένει, ακόμη και για τη σημερινή εποχή, κατασκευαστικό επίτευγμα.
- Καταστράφηκε το 267 μ.Χ. από την επιδρομή των Ερούλων, οι οποίοι έκαψαν και κατέστρεψαν πολλά οικοδομήματα της αρχαίας Αθήνας.
- Στα μεταγενέστερα χρόνια το Ωδείο εντάχθηκε στην οχύρωση της πόλης της Αθήνας. Ο νότιος τοίχος του ενσωματώθηκε στο υστερορρωμαϊκό τείχος, που ανοικοδομήθηκε τον 3ο αι. μ.Χ., ενώ και κατά το 13ο αιώνα ο ψηλός τοίχος της σκηνής ενσωματώθηκε στο τείχος που περιέβαλε τη βάση του λόφου της Ακρόπολης, το λεγόμενο Ριζόκαστρο.
- Το 14ο αιώνα οι επιχώσεις που κάλυπταν το κατώτερο τμήμα του νότιου τοίχου του μνημείου ήταν τέτοιου πάχους ώστε να μη διακρίνονται οι είσοδοι και να χαρακτηρισθεί ως γέφυρα από τον Niccolo da Martini, Ιταλό περιηγητή.
- Από το Ωδείο εισχώρησαν στην Ακρόπολη το 1826 ο Γάλλος φιλέλληνας στρατηγός Κάρολος Φαβιέρος και οι στρατιώτες του κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Ακρόπολης από τους Τούρκους, ανεφοδιάζοντας τους πολιορκούμενους Έλληνες με τρόφιμα και πυρίτιδα.
- Οι ανασκαφές στο χώρο του μνημείου πραγματοποιήθηκαν στα μέσα του 19ου αιώνα από την Αρχαιολογική Εταιρεία και τον σπουδαίο αυτοδίδακτο αρχαιολόγο Κυριακό Πιττάκη… Μάλιστα, «ο πρώτος που ήταν βέβαιος ότι το κτίριο είχε στέγη, αν και δεν ήταν σε θέση να την αναπαραστήσει, ήταν ο Σέρτζιο Ιβάνοφ, ένας από τους τρεις αρχιτέκτονες που μελέτησαν το Ηρώδειο το 1858», σημειώνει ο κ. Κορρές.
*Βραβείο Antonio Feltrinelli
Το βραβείο απονέμεται από την Ακαδημία Nazionale dei Lincei η οποία ιδρύθηκε το 1603 και ανάμεσα στα πρώτα μέλη της συγκαταλέγεται και ο Γαλιλαίος.
Αντλήθηκαν πληροφορίες από:
– Συνέντευξη Μανόλη Κορρέ στο ΑΠΕ, 2012.
– Υπουργείο Πολιτισμού.
– Φωτογραφίες: www.ancientathens3d.com.
